Czy każda osoba w spektrum potrzebuje wsparcia?
To zależy. Każda osoba w spektrum jest inna, a jej potrzeby mogą się znacznie różnić. Jedni radzą sobie samodzielnie w większości sytuacji, inni natomiast wymagają stałej pomocy w codziennym funkcjonowaniu.
🧩 Wyróżniamy dwa główne wymiary, które pomagają zrozumieć te różnice: potrzeby wsparcia (ang. support needs) oraz normę intelektualną. Potrzeby wsparcia mówią o tym, jak wiele pomocy dana osoba potrzebuje w codziennym życiu – od niewielkiego wsparcia aż po stałą opiekę. Z kolei poziom zdolności intelektualnych wpływa na to, jak ktoś uczy się, rozwiązuje problemy i funkcjonuje w społeczeństwie.
💡 Osoby o niskich potrzebach wsparcia często potrafią samodzielnie pracować, zarządzać swoimi obowiązkami, a jednocześnie nadal mogą doświadczać trudności w komunikacji czy radzeniu sobie z emocjami. Z drugiej strony są osoby o wysokich potrzebach wsparcia, które mogą potrzebować pomocy w codziennych czynnościach, takich jak jedzenie, higiena czy poruszanie się w społeczeństwie, a także w zakresie komunikacji, zwłaszcza jeśli są niewerbalne.
📊 Warto też pamiętać, że zdolności intelektualne w spektrum autyzmu rozkładają się tak jak w całej populacji. Jednak odsetek osób ze znacząco niższą lub wyższą normą intelektualną jest większy niż wśród osób neurotypowych. To jeszcze mocniej pokazuje, jak różnorodne jest to spektrum.
Nie ma jednej „twarzy autyzmu”, dlatego mówienie, że ktoś „nie wygląda na autystycznego” nie ma sensu. To może ranić i umniejszać realnym trudnościom.
🌈 Dlatego zamiast pytać „czy wszyscy potrzebują wsparcia?”, spróbujmy zapytać: „jakiego wsparcia dziś mogę udzielić?”
