PLANOWANIE Z ADHD
Osoby z ADHD często doświadczają trudności z planowaniem, które wynikają z charakterystyki tego zaburzenia. Problemy z funkcjami wykonawczymi, pamięcią roboczą i przewidywaniem konsekwencji własnych działań to realne wyzwania, z którymi mierzą się każdego dnia.
W kontekście planowania, osoby z ADHD często wpadają w jedną z dwóch skrajności. Pierwsza to całkowity brak struktury – gdy kolejne plany upadają, pojawia się zniechęcenie i rezygnacja z jakiegokolwiek planowania. Druga skrajność to nadmierna sztywność – kurczowe trzymanie się ustalonego planu mimo zmieniających się okoliczności.
Osoby z ADHD również często wpadają w pułapkę FOMO (fear of missing out). Głód nowości, impulsywność i trudności z priorytetyzacją sprawiają, że łatwo złapać się na myśleniu: „Muszę być wszędzie, robić wszystko, nie mogę niczego przegapić!”
Problemem nie jest brak uwagi – tylko jej rozregulowanie. Przeskakiwanie między zadaniami, lęk przed podjęciem złej decyzji prowadzą do frustracji i poczucia niespełnienia. Osoby z ADHD często mają trudności z organizacją, regulacją emocji i elastycznym dostosowywaniem się do zmian.
Kluczem do wyjścia z tej pętli jest świadome wybieranie tego, co naprawdę jest istotne. Ograniczanie nadmiaru bodźców, selekcjonowanie informacji i skupienie się na tym, co ważne w danym momencie sprawia, że łatwiej zarządzać swoją uwagą. Uczenie się pokory wobec własnych możliwości i odpuszczanie nierealnych oczekiwań daje ulgę i pozwala skupić się na tym, co realne. Nabieranie dystansu do presji otoczenia pomaga z kolei uwolnić się od myśli, że „wszyscy robią więcej i szybciej”. Nie robią. A nawet jeśli, to nie oznacza, że Ty też musisz. Twoje tempo jest inne i to jest w porządku.
Planowanie jest jednym z najskuteczniejszych narzędzi pomagających w ADHD, ale pod warunkiem, że nie stanie się kolejnym źródłem presji i perfekcjonizmu. Dobre planowanie nie polega na sztywnym trzymaniu się harmonogramu, ale na elastycznym dostosowywaniu się do zmieniających się warunków. Ważne jest, by rozumieć swoje cele i regularnie je weryfikować, nie bać się dostosowywać planów do rzeczywistości, nie komplikować ich przesadnie i zostawiać sobie przestrzeń na improwizację. Prawdziwa skuteczność nie polega na idealnej realizacji planu, ale na umiejętności odnalezienia się w różnych sytuacjach.
Świadome zarządzanie uwagą, świadome wybory i świadome odpuszczanie są kluczem do większej równowagi i spokoju. Nie musisz być wszędzie. Nie musisz robić wszystkiego. Skup się na tym, co naprawdę ma znaczenie – a zobaczysz, że to wystarczy.
