AUTYZM U DZIEWCZYNEK
Przez lata panowało przekonanie, że autyzm dotyczy głównie chłopców. Dziś wiemy, że jest inaczej – dziewczynek ze spektrum autyzmu jest wśród nas znacznie więcej, niż wcześniej sądzono. Problem polega na tym, że ich autyzm jest często niewidoczny dla otoczenia. Ta zmiana w statystykach wynika przede wszystkim z lepszego zrozumienia manifestacji autyzmu u dziewcząt oraz doskonalenia metod diagnostycznych.
Dziewczynki mają niezwykłą zdolność do ukrywania swoich trudności. To zjawisko nazywamy „maskowaniem” – potrafią świetnie naśladować zachowania społeczne i dostosowywać się do oczekiwań otoczenia. Często są postrzegane jako po prostu nieśmiałe, ciche czy wycofane, podczas gdy w rzeczywistości ich mózgi pracują na najwyższych obrotach, próbując przetworzyć i zrozumieć otaczający świat.
Również zainteresowania dziewczynek ze spektrum różnią się od tych, które obserwujemy u chłopców. Zamiast fascynacji pociągami czy dinozaurami, mogą wykazywać głębokie zainteresowanie literaturą, sztuką czy przyrodą. Te pasje są społecznie akceptowane jako „typowo dziewczęce”. Ta specyfika dodatkowo utrudnia identyfikację cech autystycznych, gdyż tradycyjne kryteria diagnostyczne opierają się głównie na męskim wzorcu prezentacji zaburzenia.
Ta niewidoczność ma swoją cenę. Dziewczynki otrzymują diagnozę znacznie później niż chłopcy, często dopiero w okresie dojrzewania, gdy wzrastające wymagania społeczne przekraczają ich możliwości adaptacyjne. Bez odpowiedniego wsparcia mogą rozwinąć się u nich dodatkowe trudności – lęki, depresja czy problemy z poczuciem własnej wartości.
Okres dojrzewania jest szczególnie wymagający. To czas, gdy relacje społeczne stają się bardziej skomplikowane, a wypracowane wcześniej strategie radzenia sobie przestają wystarczać. Wtedy właśnie, pod presją coraz większych wymagań, wcześniej niewidoczne trudności stają się wyraźne.
Najważniejsze jest zrozumienie, że autyzm u dziewczynek może wyglądać zupełnie inaczej niż ten, który znamy z podręczników czy popularnych wyobrażeń. To nie zawsze jest oczywiste wycofanie czy trudności w komunikacji. Czasem kryje się pod perfekcyjnie ułożoną maską „grzecznej dziewczynki”, która w środku zmaga się z przytłaczającym chaosem wrażeń i emocji.
Dlatego tak istotne jest, by patrzeć głębiej i uważniej. By dostrzegać nie tylko to, co widoczne na pierwszy rzut oka, ale także subtelne sygnały świadczące o tym, że dziewczynka może potrzebować wsparcia. Obecne kierunki badań koncentrują się na opracowaniu bardziej precyzyjnych metod diagnostycznych, uwzględniających płciową specyfikę manifestacji spektrum autyzmu. Wczesne rozpoznanie i odpowiednia pomoc mogą znacząco zmienić jej życie, pozwalając jej rozwijać się i realizować swój potencjał, jednocześnie pozostając w zgodzie ze swoją neuroróżnorodnością.
